23 augustus 2017
Al een paar jaar hik ik er tegenaan: mijn twee dochters gaan het huis uit. Vriendinnen en collega’s die dit al hebben meegemaakt vroeg ik de afgelopen jaren de oren van het hoofd: wat gebeurt er dan met je, hoe was dit voor je? Verschillende reacties kwamen naar boven, van ‘een paar maanden heb ik flink gejankt en toen was ik gewend’, tot ‘ het is eigenlijk heerlijk, de ruimte voor mezelf en met mijn partner’. Ook hoorde ik een verhaal van een vrouw die het leven echt niet meer leuk vond totdat ze kleinkinderen kreeg en sindsdien weer is opgebloeid.
En nu ik dus. Ik herinner me nog dat we 23 jaar geleden een sterke kinderwens hadden en vervolgens drie jaar moesten wachten totdat het zover was. Vanaf mijn 14e wist ik al dat ik kinderen wilde, bovendien heb ik een ongeduldig karakter, dus dat wachten was een heel proces. Wat een geschenk toen ze kwam, en daarna nog één! Ook dat het meisjes waren was een groot kado, omdat ik ben opgegroeid met 3 broers en 4 buurjongens in de straat waar ik veel mee speelde. Bovendien had mijn oma na 6 jongens een meisje gekregen (mijn moeder) en mijn moeder kreeg 3 jongens en daarna mij. Dus verwachtte ik niet dat ik meteen meisjes zou krijgen!
Ik hield zielsveel van ze, die verbinding was er direkt, heel bijzonder vond ik dat. Alleen het concrete zorgen, daar had ik niet zoveel kaas van gegeten. Het was voor mij echt op aarde komen, de luiers, het constante appèl, de boodschappen en de regelmaat die het vroeg. Dat heeft me in mijn persoonlijke ontwikkeling ook enorm geholpen, de confrontatie met de aardse realiteit, het minder kunnen dagdromen en meer aanwezig moeten zijn in het moment. De lijstjes kwamen niet af, het was improviseren en flexibel worden. En we hadden minder tijd voor onszelf en onze relatie.
Wat was het ook genieten: die kleine lichaampjes, de humor, het spelen, de vakanties, het knuffelen, knutselen, schoolreisjes, vriendjes en vriendinnetjes, partijtjes die we ruimschoots vierden, opa’s en oma’s, Sinterklaas en Kerst. Kortom hele rijke gevulde jaren, vol van liefde, gezelligheid en samenzijn. En natuurlijk ook ruzies, botsingen, vermoeidheid, zorgen en het loslaten wat met de puberteit samenging.
En dat loslaten is niet mijn grootste kwaliteit. Ik hou van verbinding, samenvloeien, harmonie en harts-contact. In mijn lezingen ‘Je kind als spiegel’ spreek ik over bepaalde aspecten in de relatie met je kind(eren) waarin je eigenlijk jezelf in de spiegel aankijkt.
Bij mij is dat het loslaten, want het gevaar is dat als ze hun eigen weg gaan, ik van binnen emotioneel word, me in de steek gelaten voel en dus eigenlijk toch moeilijk kan vertrouwen dat ik het alleen kan en dat zij het zelf kunnen. Bang om de kou en kilte van het alleen zijn te voelen, en dat zij dat moeten meemaken.
Het antwoord voor mij hierop is het zoeken en hervinden van de verticale verbinding met het ‘Hogere’, anders gezegd met mijn ziel.
Ik ben uiteindelijk niet alleen, er is een diepere laag in mij die mij steunt en mij draagt. Voordat ik bij die laag kom ga ik meestal door de emotie van het gemis van mijn moeder heen, die is overleden toen ik 24 was. Dat is soms heftig, soms een diep stil verdriet. Ik herinner me dat ze op de intensive care in coma lag na een verkeersongeluk, en dat ik in een impuls op haar ben gaan liggen. Dat was een moment van fysiek afscheid. Een tijd lang droeg ik haar vesten zonder ze te wassen, zodat ik haar nog kon ruiken. Tegelijkertijd met deze rouw is mijn hart hierdoor opengegaan, ik ben me gaan realiseren hoe belangrijk de mensen om mij heen voor me zijn.
In mijn dochters zie ik aspecten van haar, dat is mooi, zo leeft ze toch een beetje voort. Ook als ik in de spiegel kijk, ik ben nu 53, zij is 52 geworden. Ik herken trekken van haar. Dat ik nu ouder ben dan zij is zeer onwerkelijk, niet te bevatten. Het voelt ook alsof ik ‘extra’ tijd gekregen heb, en ik stel me voor dat ik tegelijk een beetje voor haar verder leef. Wie weet kan ze ergens nog meegenieten, me steunen en liefdevol glimlachen als ik fouten maak?
Verbinden en loslaten. Nu dien ik mijn dochters los te gaan laten, ze gaan hun eigen leven leiden. Laatst droomde ik dat ik mijn jongste dochter kwijt was, ze was in mijn droom nog een baby en was een drukke straat opgekropen. In paniek werd ik wakker. Ik drukte haar stevig tegen me aan. Zij, 18 jaar en een kop groter dan ik, liet het toe. ‘Ja mam, ik snap het wel hoor’.
Binnenkort gaan mijn man en ik drie maanden reizen, waarvan een maand apart. Dat is een spannend avontuur vol nieuwe mogelijkheden, het voelt passend om het nu te doen, in deze fase van het grote loslaten!
Een tijdje geleden kwamen de volgende woorden in me op:
De deur van mijn hart
Lieve dochters,
Ga je pad, je eigen weg
Ik laat je los, ik laat je vrij
Mijn hart worstelt en reikt naar je uit
Wil je koesteren, beschermen
Vasthouden en de weg wijzen
Maar het is tijd voor je eigen weg
De deur van mijn hart gaat open
Ga, vlieg je toekomst tegemoet
Nieuwe ruimte groeit in mijn hart
Voor mijzelf, voor mijn ziel
Die tijd is aangebroken
Het is tijd
Volwassen vrouwen,
Gelijkwaardiger
Genietend van jullie eigen kracht,
uniciteit en bezieling
Ga de wereld in, ont-dek, heb lief
Vind ruimte in jouw hart,
Voor jouzelf en anderen
De deur van mijn hart blijft altijd open
een ruimte voor jullie blijft,
In vrijheid
Voor eeuwig
Arianne